دستاوردهاي داخلي انقلاب اسلامي(2)
دستاوردهاي داخلي انقلاب اسلامي
خدمات و فعاليتهاي نظام جمهوري اسلامي در ابعاد داخلي از گستره بسيار وسيعي برخوردار است كه ميتوان در چند حوزه آنها را تقسيم بندي كرد:
1. خدمات نظام در حوزه اقتصادي
2. خدمات و دستاوردهاي نظام در حوزه فرهنگي، علمي و اجتماعي
3. خدمات و دستاوردهاي نظام در حوزه سياسي
از آنجا كه احصاء همه فعاليتها و خدمات انجام شده در طول 25 سال حيات جمهوري اسلامي از حوصله مجموعه حاضر خارج است، لذا سعي شد تا به يكي از سه حوزه فوق، يعني بخش خدمات و فعاليتهاي اقتصادي توجه و تأكيد شود. اگر چه در اين موضوع نيز انعكاس همه ابعاد و فعاليتهاي اقتصادي ميسر نبود، امّا ترجيح اين حوزه به ساير حوزهها از اين رو است كه در ارائه فعاليتهاي اقتصادي امكان آماري كردن آن وجود دارد. در عين حال نگاهي گذرا به برخي از حوزههاي ديگر نيز صورت گرفته است.
1. دستاوردها و خدمات اقتصادي
با وجودي كه ملموسترين و گستردهترين فعاليتهاي نظارت جمهوري اسلامي در حوزه اقتصادي است امّا نظام تبليغاتي كشور نتوانست آن را به طور شايستهاي براي افكار عمومي منعكس نمايد رجوع به آمار و ارقام اين فعاليتها مؤيد اين نكته است:
1/ 1. نفت
صنعت نفت ايران نسبت به قبل از پيروزي انقلاب اسلامي با تحول عظيمي همراه بوده است. زيرا اكنون ايران اسلامي مالك منابع نفتي خود بوده و كارشناسان ايراني مديريت اجرايي عمليات صنعت نفت در كليه بخشها اعم از اكتشاف، حفاري، بهرهبرداري، صادرات، پالايش و انتقال را برعهده دارند.
اين در حالي است كه اين صنعت پيش از انقلاب كاملاً وابسته بود. از طرف ديگر فعاليتهاي اكتشافي صنعت نفت بعد از پيروزي انقلاب با جهش چشمگير همراه بوده است. طي يك دوره 20 ساله (57 تا 76) حداقل 50 ميليارد بشكه نفت اكتشاف شد جالب اين كه كليه فعاليتهاي عمليات اكتشافي نيز توسط متخصصان داخلي صورت گرفته است.
2/ 1. گاز
حجم ذخاير گاز طبيعي شناسايي شده ايران در ابتداي سال 1381 حدود 6/26 تريليون متر برآورد شده كه اين ميزان معادل 17 درصد از كل ذخاير جهان و 7/47 درصد از ذخاير منطقه خاورميانه است. قبل از پيروزي انقلاب اسلامي فقط پنج شهر از نعمت گاز برخوردار بود كه اين رقم در پايان سال 80 به 392 شهر افزايش يافته است. و متجاوز از 5/33 ميليون نفر از جمعيت كشور را تحت پوشش قرار ميدهد. در واقع سبد انرژي كشور توسط گاز طبيعي به بيش از 43 درصد رسيده است.
3/ 1. پتروشيمي
ميزان توليدات پتروشيمي در سال 57، 7/4 ميليون تن بود كه با وجود تخريب آن توسط رژيم بعثي عراق در جنگ تحميلي، تاكنون بالغ بر 5/12 ميليون تن ظرفيت توليد ايجاد شده است. با اتمام 16 طرح جديد توليدات پتروشيمي، در آمد كشور از اين طريق از 6/1 ميليارد دلار در سال 80 به بيش از 7 ميليارد دلار در سال 84 ميرسد.
4/ 1. فن آوري هستهاي و انرژي هستهاي
جمهوري اسلامي علي رغم تحريم هاي شديد آمريكا و فشار به كشورهاي ديگر براي عدم همكاري در پروژه هستهاي ايران، توانست چرخه سوخت هستهاي را با دستان دانشمندان داخلي به نقطه قابل ملاحظهاي برساند تا جايي كه تعجب جهانيان را برانگيزد. در اين ارتباط نظام جمهوري اسلامي توانست با كشف و استخراج اورانيوم طبيعي در يزد و فناوري آن در اردكان يزد و سپس تبديل آن به سه ماده، هگزا فلورايد اورانيوم، اكسيد اورانيوم و تترا فلورايد اورانيوم در پايگاه هستهاي اصفهان، بزرگترين گامهاي چرخه سوخت هستهاي را بردارد و سپس با تأسيس پايگاه در نطنز از طريق به كارگيري دستگاههاي سانتريفوژ به غني سازي اورانيوم دست يابد. اين امر ايران را به رديف دهمين كشور داراي فن آوري هستهاي ارتقا داده است. علاوه بر اين، طراحي راكتور آب سنگين در اراك و به مرحله نهايي رسيدن نيروگاه اتمي در بوشهر، گامهاي ديگري بود كه نشان داد مديريت انقلابي ميتواند نظام جمهوري اسلامي را به يك كشور پيشرفته تبديل كند.
5/ 1. برق
برق رساني را ميتوان يكي از افتخار آميزترين فعاليتهاي اقتصادي ايران پس از پيروزي انقلاب اسلامي قلمداد كرد. قبل از پيروزي انقلاب اسلامي و در اوج فعاليتهاي رژيم طاغوت، فقط 1/3 ميليون مشترك برق (اعم از خانگي، عمومي، صنعتي و كشاورزي) وجود داشت در حالي كه اين رقم در سال 1378 به 875 /14 ميليون مشترك و در سال 1380 به 345/16 ميليون افزايش يافت. نكته حائز اهميت در برق رساني، دارا شدن بسياري از روستاهاي كشور و دورترين نقاط از نعمت برق است.
6/ 1. آب
در سال 1357 ميزان توليد آب 5/1 ميليارد متر مكعب و تعداد انشعاب 7/2 ميليون بود، امّا اين رقم در سال 1377 به 976/3 ميليارد متر مكعب و 7 ميليون فقره انشعاب افزايش يافت. آمارها در پايان سال نشان ميدهد كه انشعاب آب 650 شهر را تحت پوشش قرار داده است. يعني 43 ميليون نفر تحت آب شهري و روستايي قرار گرفتهاند.
7/ 1. توسعه مخابرات و تلفن
آمار دقيق تلفنهاي كشور در سال 1357، 850 هزار شماره بود در حالي كه اين رقم در مرداد ماه سال 82 بالغ بر 599/13 ميليون شماره رسيد و تا پايان برنامه سوم توسعه به 16 ميليون افزايش خواهد يافت. توليد تجهيزات مخابراتي تا پيش از انقلاب صرفاً محدود به توليد سوييچهاي الكترونيكي EMD و دستگاههاي مخابراتي روميزي و برخي دستگاههاي مخابراتي بود امّا پس از انقلاب به خصوص از سال 68 به بعد تغييرات شگرفي در تكنولوژي توليد تجهيزات مخابراتي صورت گرفت. شبكه فيبر نوري يكي از مهمترين اين تحولات است. در كنار توسعه و گسترش تلفنهاي واگذار شده تلفن همراه تا مرداد سال 1382 به 649/521/2 خط رسيد. اين تعداد تا پايان برنامه سوم توسعه به 10 ميليون شماره افزايش خواهد يافت. علاوه بر موارد فوق، راه اندازي شبكههاي اطلاع رساني و اتصال به بزرگراههاي اطلاعاتي از جمله اينترنت نيز از خدمات انقلاب در بخش مخابرات كشور ميباشد.
8/ 1. تحولات در بخش راه و ترابري
به اعتقاد كارشناسان، پيشرفت در صنعت حمل و نقل كشور، انقلابي در اين بخش محسوب ميشود. زيرا در 25 سال پيش از پيروزي انقلاب 90 هزار كيلومتر راه آسفالته و شوسه روستايي و 76 هزار كيلومتر جاده و راه اصلي و فرعي در شهرهاي مختلف احداث شد و در حالي كه در سال 57 مجموع راههاي اصلي و فرعي كشور حدود 36 هزار كيلومتر بود.
در شبكه ريلي كشور نيز در حال حاضر 6100 كيلومتر شبكه اصلي و بيش از 2000 كيلومتر شبكه فرعي راه آهن وجود دارد و در واقع به همت متخصصين داخلي سالانه 600 كيلومتر راه آهن احداث ميشود كه در آينده نزديك به 1000 كيلومتر قابل افزايش است و در بخش حمل و نقل هوايي نيز توسعه قابل ملاحظه صورت گرفت در سال 81 بالغ بر 20 ميليون و دويست هزارنفر از طريق فرودگاههاي كشور جابجا شدهاند. دستيابي متخصصين داخلي به توانايي پيشرفتهترين سطح تعمير اساسي (اورهال) هواپيماهاي پهن پيكر يكي از موارد پيشرفت در صنعت هواپيمايي است. ساخت هواپيماهاي ايران 140 با هزينه هر فروند 5/8 ميليون دلار و توانايي ساخت 12 فروند در هر سال نمونه چشمگيري از پيشرفتهاي به عمل آمده پس از پيروزي انقلاب اسلامي است. ساخت هواپيماهاي آموزشي، بالگرد و هواپيماهاي بدون سرنشين از جمله هواپيماهاي 4 نفره فجر 3 از ديگر عملكردهاي سازمان صنايع هواپيمايي است. تأسيس فرودگاهها در نقاط دور افتاده و محروم كشور از امتيازات كشور پس از پيروزي انقلاب است.
9/ 1. بخش صنعت
به اعتقاد صاحب نظران خط مشيهاي صنعتي به كار گرفته در سالهاي پس از پيروزي انقلاب اسلامي در بردارنده افزايش سهم ارزش افزوده صنعتي در اقتصاد كشور از طريق بازدهي سرمايه گذاريهاي انجام شده، ارتقاي نقش طراحي و مهندسي در توليدات، افزايش صادرات، ارتقاي بهرهوري و افزايش سهم دادههاي داخلي در توليدات به همراه فعال نمودن بخش خصوصي بوده است. امروز دامنه ظرفيتهاي ايجاد شده يا بازسازي و نوسازي شده و تنوع محصولات جديد تا حدي است كه در بسياري از محصولات نه تنها نياز داخلي كشور برطرف شده بلكه ظرفيت صادراتي نيز به وجود آمده است. با رشد صنايع واسطهاي، وابستگي صنعت به منابع خارج تا حد زيادي كاهش يافته و بذل توجه به طراحي و ساخت قطعات و اجزاي ماشين آلات و تجهيزات در كشور از يك سو و توجه زيربنايي كشور چون پالايشگاهها، صنايع شيميايي، صنايع سيمان نيروگاه و تأسيسات برقي توسط كارشناسان و متخصصين ايراني طراحي و توسط واحدهاي صنعتي داخلي توليد شود.
10/ 1. ميانگين رشد اقتصادي
دستيابي به ميانگين رشد اقتصادي بيش از چهار درصد در سالهاي پس از پيروزي انقلاب اسلامي با وجود فشارهاي خارجي، تحريم، جنگ تحميلي، تنشهاي منطقهاي و بين المللي و...، يك موفقيت چشمگير به حساب ميآيد با وجود آن كه برخي كارشناسان براي كشور در حال توسعهاي همچون ايران، تحصيل رشد اقتصادي سالانه بيش از شش درصد براي يك دوره بيست ساله را ضروري قلمداد ميكنند تا آثار عقب افتادگيهاي گذشته جبران و مسير توسعه هموار شود. رشد اقتصادي ايران در نخستين برنامه پنج ساله توسعه اقتصادي به حدود هشت درصد و در برنامه دوم به پنج درصد رسيد. انتظار ميرود كه در برنامه سوم توسعه و در اولين برنامه چهار ساله از چشم انداز بيست ساله مقام معظم رهبري، ميانگين رشد اقتصادي شش درصدي تحقق پيدا كند.
البته بايد توجه داشت كه با وجود پيشرفتهاي حاصله در عرصههاي مختلف علوم و فناوري، كشاورزي، صنعت، خدمات و... برنامه اصلاح ساختار اقتصادي كشور كه از اواسط دهه 70 به بعد بيش از گذشته مورد توجه بوده، هم چنان با موانع جدي رو به رو است كه بايد با تدبيري كارشناسي شده به رفع آنها همت گمارد از جمله آنها، وابستگي شديد اقتصادي ملي به نفت و صادرات آن است و ديگر اين كه در بخشهاي مديريتي و تصحيح زير ساختهاي كلان اقتصادي بايد بيش از پيش كوشا بود. دستيابي به آرمانهاي انقلاب به ويژه در بخش اقتصادي، تنها در سايه عزم و بسيج ملي براي جهش صادرات غيرنفتي تحقق مييابد كه تضمين كننده توسعه پايدار و حيات اقتصادي و عدالت اجتماعي است.
11/ 1. كشاورزي
در زمينه توليد محصولات كشاورزي نيز تحولات قابل توجهي پديد آمد. بخش كشاورزي در حال حاضر تأمين كننده يك چهارم توليد ناخالص داخلي، نزديك به يك سوم اشتغال و چهار پنجم نياز غذايي و يك سوم ارزش صادرات غيرنفتي است. كشاورزي پس از پيروزي انقلاب اسلامي علي رغم همه تنگناهايي كه وجود داشت. رشد و توسعه پيدا كردو در سال 77 ـ 76 بالغ بر 9/11 ميليون تن گندم و 3/3 ميليون تن جو، 7/2 ميليون تن شلتوك برنج، 4/3 ميليون تن سيب زميني، 2/1 ميليون پياز توليد شد. اين در حالي است كه پيش از انقلاب در سال 56 تنها 1/1 ميليون تن شلتوك برنج، 900 هزار تن جو، 1/5 ميليون تن گندم، 750 هزار تن سيب زميني و 500 هزار تن پياز توليد ميشد.
12/ 1. جمعيت
جمعيت ايران در سال 56 بالغ بر 7/34 ميليون نفر بود. اين رقم در سال 82 به 657/65 ميليون نفر رسيده است و نظام جمهوري اسلامي توانسته است به اين افزايش جمعيت پاسخگو باشد. اگر فقط به ميزان خوراك، پوشاك، مسكن، مدرسه، بيمارستان و حمل ونقل را در نظر بگيريم درخواهيم يافت كه چه خدمات گستردهاي انجام شده است. اين در حالي است كه درآمد نفت در سال 56 با جمعيت 34 ميليون بالغ بر 9/20 ميليارد دلار بود كه اين رقم با توجه به كاهش ارزش دلار در بازارهاي جهاني در سال 81 به 3/19 ميليارد دلار تقليل يافته است. يعني با درآمدي كمتر و جمعيتي بيشتر نظام توانسته است توفيقات بزرگي در اداره امور مردم و كشور كسب كند. خصوصاًاين كه سطح زندگي مردم از نظر بهرهگيري از امكانات و رفاه اجتماعي تحول چشمگيري يافته است.
13/ 1. توزيع در آمد
مطابق آخرين آمارهاي مربوط به توزيع درآمد در سالها 56 و 57، ده درصد از ثروتمندترين مردمان ايران نسبت به ده درصد فقيرترين آنها به ترتيب 16/32 برابر و 60/24 برابر اختلاف درآمد داشتند كه شكاف بسيار بالايي را نشان ميداد، امّا اين رقم با اقدامات انجام شده پس از پيروزي انقلاب اسلامي به 60/20 برابر در سال كاهش يافته است. با اين كه پس از انقلاب شكاف درآمدي ثروتمندترين فرد با فقيرترين، 5/11 برابر كمتر شده است و البته اين موضوع يك توفيق براي انقلاب محسوب ميشود امّا از سوي ديگر بيانگر اين است كه هنوز هم شكاف طبقاتي و درآمدي وجود دارد و متأسفانه بعد از گذشت 25 سال از پيروزي انقلاب اسلامي به دليل وجود مشكلات متعدد، هنوز وضعيت توزيع درآمد در كشور مناسب نيست و فشار عمده اين توزيع ناعادلانه در آمد در قالب فقر ـ كه بارها مقام معظم رهبري مسئولان را به مبارزه با آن فرا خواندهاند ـ به دوش قشر حقوق بگير و مستضعف جامعه وارد ميشود.
2. خدمات و دستاوردهاي نظام در حوزه فرهنگي، علمي و اجتماعي
به موازات توسعه در بخشهاي اقتصادي، در حوزه فرهنگي، علمي و اجتماعي نيز اقدامات شايستهاي پس از پيروزي انقلاب صورت گرفته است كه در اين مقاله با رعايت شرط اختصار به اهم آنها اشاره ميشود:
1/ 2. نرخ سواد
نرخ باسواد جمعيت 6 ساله و بالاتر كشور از 7/28 درصد در سال 1355 به 5/79 درصد سال 1375 و به بيش از 80 درصد در سال 1380 رسيده است. هم چنين قبل از پيروزي انقلاب اسلامي (سال تحصيلي 56 ـ 57) در كل كشور 825/745/7 نفر دانش آموز وجود داشت كه اين رقم در سال تحصيلي 80 ـ 79 به بالغ بر 314/18 ميليون نفر افزايش يافته است.
2/2. مراكز آموزش عالي
تعداد دانشگاهها و دانشكدههاي گروه پزشكي از 11 واحد در سال 58 ـ 57 به 38 واحد در سال 76 ـ 75 افزايش يافت. هم چنين تعداد پزشكان از 13000 به 49000 نفر، تعداد دانشجويان شاغل به تحصيل در گروه پزشكي از 25588 به 86059 نفر رسيده است. تعداد پزشكان متخصص از 7000 نفر در سال 55 به حدود 17000 نفر در سال 75 افزايش يافته است. هم اكنون به طور متوسط براي هر 540 نفر يك تخت بيمارستان و براي هر 80 هزار نفر يك مؤسسه درماني فعال در كشور وجود دارد. تعداد فارغ التحصيلان مراكز آموزش عالي از 135 هزار نفر در مقطع زماني سال 1375 به حدو 4/2 ميليون نفر در مقطع زماني سال 1380 رسيده است.
3/ 2. ساير موارد
ـ پيشرفت كمي و كيفي شبكههاي راديويي و تلويزيوني و تأسيس و راه اندازي شبكههاي برون مرزي مثل شبكه سحر، جام جم و صبا.
ـ گسترش مراكز هنري و فرهنگي.
ـ توسعه و رشد علمي مانند فن آوري هستهاي، سلولهاي بنيادي جنيني و... .
ـ گسترش تأمين اجتماعي و انواع بيمههاي حمايتي.
3. دستاوردهاي سياسي
انقلاب اسلامي در حوزه سياسي تأثيرات و تحولات بسيار مثبتي را بر جاي گذاشته است اگر چه اين آثار و نتايج مثبت در پشت ابرهاي جنجالهاي سياسي و تبليغات رسانههاي بيگانه پنهان مانده است، امّا قابل رد و نفي نيستند. انسانها همواره قدر نعمت را در فقدان آن بيشتر درك ميكنند، امّا در عين حال يادآوري و تذكر آن ميتواند همان نتيجه را به ارمغان آورد. امام عظيم الشأن و به تبع ايشان، مقام معظم رهبري همواره چنين مشياي داشتهاند. در اين رابطه ثمرات، پيامدها و آثار انقلاب را همانا تحول در نهادهاي سياسي ـ اجتماعي، آزادي، استقلال، گسترش مشاركت سياسي و جايگزيني ارزشهاي اسلامي و... ميدانستند.
1/3. استقلال سياسي
يكي از مهمترين دستاوردهاي انقلاب اسلامي استقلال سياسي آن است. اين در حالي است كه رژيم طاغوت به هيچ وجه از استقلال در تمامي سطوح برخوردار نبود.
علاوه بر اين نظام جمهوري اسلامي در مقايسه با كشورهاي منطقه و بسياري از كشورهاي دنيا مستقلترين كشور محسوب ميشود. سياست نه شرقي نه غربي، ايران اسلامي را كه در دوران معاصر همواره تحت نفوذ قدرتهاي استعماري و بيگانه بوده است، به يك كشور غير قابل نفوذ و كاملاً مستقل تبديل كرده است.
2/ 3. قانون اساسي
قانون اساسي يكي از مهمترين دستاوردهاي انقلاب اسلامي به شمار ميآيد. اهميت اين دستاورد از اين جهت است كه نحوه تعامل مردم و دولت، حقوق شهروندي و نقش مؤثر مردم در اداره حكومت در آن به طور واضح و كامل ديده شده است.
3/ 3. تحول در نهادهاي سياسي ـ اجتماعي
در رابطه با تحول در نهادهاي سياسي ـ اجتماعي، حضرت امام بيشترين تأكيد را بر پيدايش دولت خدمتگزار به عنوان دستاورد عمده انقلاب اسلامي داشتند. به نظر امام، ايجاد دولت مردمي كه مظهر اتحاد و همدلي و ملت به شمار ميآيد از بركات انقلاب محسوب ميشود.
4/ 3. ولايت فقيه
از آنجايي كه اساس نظام بر مبناي ولايت فقيه استوار شده است و با توجه به ويژگيها و مختصات ولي فقيه، نظام جمهوري اسلامي از قابليت هايي برخوردار است كه ساير نظامهاي سياسي از آن برخوردار نيستند. از همين رو امام راحل همواره تأكيد داشتند كه از ولايت فقيه پشتيباني كنيد تا به نظام آسيبي نرسد.
5/ 3. آزادي
امام راحل آزادي بيان، قلم، فكر و انديشه را از دستاوردهاي مهم انقلاب ميدانستند، به حق نيز در يك قضاوت منصفانه در مقايسه با بسياري از كشورهاي دنيا آزادي در ابعاد مختلف از دستاوردهاي مهم انقلاب اسلامي است.
6/3. مشاركت سياسي
يكي ديگر از ثمرات انقلاب، مشاركت سياسي آحاد ملت در تمامي مسائل كشور است.
مردم ايران پس از انقلاب، تمام نهادهاي سياسي را به طور مستقيم تعيين ميكنند و شركت آزادانه مردم در انتخابات و نرخ مشاركتي كه مردم در انتخابات مختلف داشتهاند، بيانگر اهميت و جايگاه اين مسئله در نظام جمهوري اسلامي و شناسايي نقش مردم به عنوان سرچشمه قدرت است.
7/ 3. ساير موارد
ـ ايجاد نظام مردم سالاري ديني.
ـ گسترش گروهها و احزاب سياسي
ـ انتقاد پذيري
ـ عدم وجود زنداني سياسي
ـ تفكيك قوا
ـ رشد سياسي و آگاهيهاي عمومي و حضور آنها در صحنههاي مختلف
ـ برابري همه آحاد ملت (مسئول و غيرمسئول) در برابر قانون.
خبرنامه تيپ 83 امام صادق (ع)، ويژه نامه انقلاب اسلامي
هر مكتبي كه به ايدئولوژي خود ايمان و اعتقاد و اعتماد داشته باشد، ناچار بايد طرفدار آزادي انديشه و آزادي تفكر باشد و به عكس هر مكتبي كه ايمان و اعتمادي به خود ندارد جلوي آزادي انديشه و آزادي تفكر را مي گيرد. اين گونه مكاتب ناچارند مردم را در يك محدوده خاص فكري نگه دارند و از رشد افكارشان جلوگيري كنند. اين همان وضعي است كه ما امروز در كشورهاي كمونيستي مي بينيم.
در ادامه مطلب....
دستاوردهاي انقلاب اسلامي
دستاوردهاي انقلاب اسلامي
قدرت الله بهرامي، مهدي نظرپور
اشاره :
انقلاب اسلامي پديده اي الهي و مبارك بود كه در اواخر قرن بيستم، جهان را به لرزه در آورد و نور اميد را در دل مسلمانان و مستضعفان عالم روشن كرد. اين انقلاب عظيم دست آوردهاي فراواني در داخل و خارج از كشور داشت به طوري كه سال ها طول مي كشد تا همه ي آثار و نتايج اين پديده الهي آشكار و مورد تحليل قرار گيرد. در مقال گوشه اي از ابعاد وسيع آن را مورد بررسي قرار مي گيرد.
*دستاوردهاي سياسي انقلاب اسلامي
الف- سياست داخلي
1. حاكميت اسلام بر پايه ي ولايت فقيه: هدف اصلي و اساسي اديان الهي، رشد و تكامل بشر بر مبناي توحيد از طريق دعوت به مبارزه با كفر و شرك و الحاد بوده است. قدرت هاي استكباري جهان براي چپاول دست رنج توده هاي محروم نغمه ي «جدايي دين از سياست» را مطرح كردند و با اين توطئه توانستند بر جنبه هاي فكري، فرهنگي، ديني و ملي جوامع اسلامي استيلا يافته، منابع مادي و ذخاير زير زميني آن ها را به غارت ببرند و عجز و يأس را بر جوامع اسلامي حاكم گردانند.
پيروزي انقلاب اسلامي در ايران، بر چنين عقيده و نغمه اي خط بطلان كشيد و نهضت اسلام را تبديل به پديده اي منسجم و جهاني نمود.
امام خميني ره در ادامه ي قيام خود، تنها به مبارزه با حكومت هاي غاصب و ضد اسلامي اكتفا نكرد بلكه به منظور ايجاد حاكميت الهي بر اساس موازين اسلام [در عمل] اصل مقدس «ولايت فقيه» را مطرح و زمام امور جامعه اسلامي را خود در دست گرفت و رهبري سياسي – مذهبي را عينيت بخشيد و توانست چهره مخدوش جهان اسلام را اصلاح كرده، تأثير فوق العاده اي بر جهان اسلام و كشورهاي جهان سوم بگذارد.(1)
2. سرنگوني استبداد 2500 ساله ي شاهنشاهي در ايران: يكي از افتخارات موهوم پادشاهان ايران، نظام كهن شاهنشاهي در ايران بود كه خاندان پهلوي نيز خود را وارث آن قلمداد مي كرد. اين خاندان براي از بين بردن فرهنگ اسلامي در كشور سعي مي كرد با هزينه هاي گزاف از اموال و منابع اين ملت ستمديده فرهنگ اسلامي در كشور سعي مي كرد با هزينه هاي گزاف از اموال و منابع اين ملت ستمديده فرهنگ شاهنشاهي را جاي گزين فرهنگ اسلام بنمايد به اين منظور جشن هاي متعددي از جمله جشن هاي 2500 ساله را آن هم با بدترين شكل فساد و فحشا برگزار كرد. تاريخ هجري را به تاريخ شاهنشاهي تبديل كردند و تعويض نام ها و نيز وضع قوانين غير ديني در صدد محو دين از جامعه ي اسلامي ايران بر آمد، امام خميني ره، پس از سقوط رژيم شاهنشاهي در اولين پيام خود به ملت شريف ايران فرمودند:
من به اين پيروزي كه براي ملت ايران پيدا شده است تبريك مي گويم يك شاهنشاهي ظالم دو هزار و پانصد ساله را شما ملت ايران با مشت و با همتي بزرگ و ايماني راسخ سرنگون كرديد و توجه به پشتيباني هايي كه از او مي شد نكرديد.(2)
3. ارتقاي مشاركت سياسي و آگاهي هاي مردم: برگزاري انتخابات در جوامع انقلابي آن هم در اولين ماه هاي بعد از انقلاب امري دور از انتظار است، چرا كه با وجود توطئه هاي جهاني، ممكن است انتخابات آزاد باعث روي كار آمدن ضد انقلاب يا حداقل به دست گرفتن چند كرسي در مجلس شود. هم چنين عدم برگزاري انتخابات نيز بهانه اي براي كوبيدن اين جوامع از طرف مجامع استعماري مي شود. امام خميني ره با آگاهي هاي فراواني كه به مردم مي دادند و با اعتمادي كه به مردم داشتند، حاكميت بر سرنوشت مردم را به خودشان سپردند كه از جمله آن ها انتخابات نظام جمهوري اسلامي، انتخابات قانون اساسي، انتخاب خبرگان، رياست جمهوري و نمايندگان مجلس را كه در همان سال اول انقلاب برگزار شد مي توان نام برد. اين كار غير مترقبه فقط و فقط به جهت حضور آگاهانه مردم در صحنه هاي متعدد انقلاب بوده است. امام خميني ره با اشاره به اين دستاورد عظيم فرمودند:
نقطه ي روشني كه در اين اواخر عمر براي من اميد بخش است همين آگاهي و بيداري نسل جوان و نهضت روشن فكران است كه با سرعت در حال رشد است.(3)
4. كسب استقلال و آزادي: علت اصلي عقب ماندگي و بدبختي مردم مسلمان جهان در سرسپردگي و وابستگي حكومت هاي آن ها به استكبار مي باشد و راه رهايي از اين بدبختي كسب استقلال مي باشد.
همان طور كه درباره ي هر فرد مسأله استقلال و عدم استقلال مطرح است درباره ي جامعه نيز چنين مسأله اي در سطحي بسيار بالاتر مطرح است. با يك نگاه سطحي به نقشه سياسي جهان مشاهد مي شود كه بعضي از كشورها فرمانده هستند و بعضي فرمانبر. در كشور ما نيز قبل از انقلاب اين وضع حاكم بود. غرب و به خصوص آمريكا با تاراج منابع اقتصادي ما به شكل هاي گوناگون كشور ما را به صورت مستعمره در آورده بود به طوري كه در هيچ موردي ما به خود متكي نبوديم، ولي اين ملت تصميم گرفت با همتي مردانه قيد و بندهاي بندگي را پاره كند و استقلال سياسي، اقتصادي، علمي، فرهنگي و فكري خودش را به دست آورد و خودش براي خودش فكر كند و تصميم بگيرد.(4)
ب – سياست خارجي
1. اصل نه شرقي و نه غربي: از اصول مسلم و خدشه ناپذير حاكم بر سياست خارجي كه در قانون اساسي جمهوري اسلامي به آن تصريح شده اصل «نه شرقي و نه غربي» است. زماني كه جهان به دو بلوك شرق و غرب تقسيم شده بود و شاه نيز به عنوان يكي از مهره هاي اصلي آمريكا در خاورميانه، سياست هاي تجاوزگرانه غرب و به خصوص آمريكا را پياده مي كرد، بقيه كشورهاي مسلمان و جهان سوم نيز چاره اي نمي ديدند جز اين كه تحت سيطره يكي از دو قطب حاكم آن زمان قرار بگيرند. انقلاب اسلامي در چنين موقع حساسي با شعار نه شرقي و نه غربي نظام سلطه در جهان را در هم شكست و در مقابل دشمنان چون كوهي استوار ايستاد و استقلال خود را حفظ كرد امام راحل درباره ي اين سياست مي فرمايند:
ما نه تحت حمايت آمريكا و نه تحت حمايت شوروي و نه تحت حمايت هيچ قدرتي نيستيم ... آن چيزي كه شما مي خواستيد جمهوري اسلامي بود. آن چيزي را كه شما مي خواستيد نه شرقي و نه غربي بود و اين حاصل است اين را حفظش كنيد.(5)
2. تحقير آمريكا: جنايات و ستمگري هاي آمريكا نسبت به مردم ايران چه قبل و چه بعد از انقلاب آن قدر زياد هست كه امام خميني ره از آمريكا به عنوان شيطان بزرگ ياد مي كردند. به همين جهت مبارزه با اين غول استعمارگر همواره يكي از اصول عمده سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران در طول مبارزات ملت قهرمان ايران بوده است.
در طول نيم قرن گذشته هيچ حادثه اي به اندازه ي انقلاب اسلامي نتوانسته به حيثيت بين المللي آمريكا ضربه وارد كند. سقوط رژيم شاهنشاهي – كه به عنوان مدافع و حافظ منافع آمريكا در منطقه عمل مي كرد – اخراج دهها هزار كارشناس و مستشار آمريكايي از ايران، خروج از پيمان سنتو كه براي حفظ منافع آمريكا تشكيل شده بود، اشغال لانه ي جاسوسي و دستگيري ديپلمات هاي جاسوس و دهها نمونه ي ديگر از جمله موارد تحقير آمريكاست. نامشروع اعلام كردن اسراييل و به رسميّت نشناختن مذاكرات صلح خاورميانه و اعلام مبارزه تا سرنگوني اين رژيم غاصب كه از حمايت هاي همه جانبه غرب و به خصوص آمريكا برخوردار است از ديگر محورهاي اصلي سياست خارجي جمهوري اسلامي به شمار مي رود. تا جايي كه حتي ورزش كاران ايراني نيز حاضر به مصاف با ورزشكاران رژيم صهيونيستي در ميدان هاي ورزشي نيستند. مقابله علني و آشكار آمريكا عليه انقلاب اسلامي ايران نتيجه اين ضربات پياپي است كه به حيثيت بين المللي آمريكا وارد شده است.
يكي ديگر از دست آوردهاي سياست خارجي جمهوري اسلامي، چرخش به سوي جهان عدم تعهد و حمايت از نهضت هاي آزادي بخش است.
*دست آوردهاي فرهنگي انقلاب اسلامي
الف - نفي مظاهر فرهنگي غرب و مقابله با تهاجم فرهنگي
استعمار نو شگردهاي خود را براي غارت اموال و منابع كشورهاي جهان سوم بر پايه ي سلطه ي فرهنگي استوار ساخته است. بيگانه ساختن مسلمانان از فرهنگ اصيل اسلامي از بارزترين توطئه هاي استعمارگران در تثبيت سلطه بر كشورهاي اسلامي بوده است.
امام خميني ره با درك عميق از علل عقب ماندگي مسلمانان آن ها را چنين مورد خطاب قرار مي دهد.
چنان غرب در نظر يك قشري از اين ملت جلوه كرده است كه گمان مي كنيم غير از غرب، ديگر هيچ چيز نيست اين وابستگي فكري، عقلي و مغزي غربي منشأ اكثر بدبختي هاي ملت ها و ملت ما نيز هست.(6)
پس از انقلاب اسلامي، احياي فرهنگ اسلامي و ارزش هاي آن مورد توجه قرار گرفت و علاوه بر مراكز آموزشي كشور رسانه هاي گروهي اعم از صدا و سيما، روزنامه ها، مجلات و حتي سينما، تئاتر و ساير وسايل هنري فرهنگي در جهت رشد فرهنگ جامعه اسلامي به كار گرفته شدند.
يكي از مظاهر بارز مقابله با تهاجم فرهنگي غرب، تلاش در جهت تحقق عدالت اجتماعي در ايران بود. شركت هاي چند مليتي با غارت منابع داخلي ما «اعم از نيروي كار، مواد اوليه ارزان و ...» فقر و تنگ دستي را بر سراسر كشور ما گسترده بودند. در داخل كشور نيز مرفهين بي درد و وابسته به نظام طاغوت، سرمايه هاي كشور را در دست داشتند. در اين كشور حاكميت سرمايه وسرمايه داري برقرار بود. دست آورد انقلاب در اين زمينه دگرگون ساختن ملاك هاي برتري اجتماعي از بعد اقتصادي به تقوا بود. حضرت امام خميني ره بارها با ذكر رنج هاي بي شماري كه بر اقشار محروم اجتماع رفته اصرار داشتند كه بزرگ ترين افتخار در نظام اسلامي خدمت به محرومين است.
يكي ديگر از دست آوردهاي فرهنگي انقلاب، مشخص شدن جايگاه واقعي زن مسلمان در خانه و اجتماع بود. براساس خود باختگي فرهنگي ورواج ارزش هاي غربي درعصر پهلوي، هوّيت اسلامي زن مسلمان ايراني مورد تهديد واقع شده بود.
در جامعه به تدريج فرهنگ برهنگي و بي عفتي رواج مي يافت و از فعاليت هاي اجتماعي و مفيد زنان كاسته مي شد.
پس از انقلاب اسلامي جايگاه زن در جامعه اسلامي تعيين شد و همان گونه كه زنان در جريان انقلاب فعاليت داشتند پس از انقلاب به جايگاه واقعي كه مسؤوليت در برابر مصالح اجتماعي و سياسي جامعه و حضور فعال در صحنه هاي مختلف بود دست يافتند.(7)
ب – عمومي شدن آموزش و ارتقاي سطح علمي جامعه
پيش از پيروزي انقلاب اسلامي ايران به رغم هياهوهاي زيادي كه در تبليغ رشد فرهنگي كشور و مبارزه با بي سوادي مي شد درصد بسياري از مردم ايران حتي در شهرها بي سواد بودند. در نظام جمهوري اسلامي به خصوص پس از پايان جنگ نهضت مدرسه سازي و افزودن فضاي آموزشي به وسيله دولت رُشد شتابنده اي يافت به طوري كه هر ساله بيش از صد هزار متر مربع به فضاي آموزشي كشور اضافه مي گردد. نهضت سواد آموزي در با سواد كردن ميليون ها نفر كه از نعمت خواندن و نوشتن محروم بودند موفقيت چشمگيري داشته است. تعداد دانشجويان كه قبل از انقلاب 160 هزار نفر بودند. اكنون به بالاي يك ميليون نفر رسيده است كه اين آمار، نشان از رشد فرهنگي مردم و آموزش نيروهاي متخصص و مورد نياز كشور دارد.
در راستاي همين رشد فرهنگي، قدرت ابتكار و خلاقيت اقشار ملت به ثمر نشسته به طوري كه جهان هر ساله شاهد پيروزي هاي نخبگان ايراني در رشته هاي مختلف در سطوح جهاني است.
*دستاوردهاي اقتصادي انقلاب اسلامي
بازسازي اقتصاد تك محصولي
اقتصاد ايران در رژيم پهلوي نمونه ي كامل اضمحلال اقتصاد ملي كشورهاي جهان سوم در نظام سرمايه داري بين الملل بود كشوري كه در اواخر عمر رژيم پهلوي با فروش بي دريغ نفت، تلاش داشت به معيارهاي رشد و توسعه غربي دست يابد. در همين راستا، كشاورزي ايران كه در گذشته نه چندان دور نيازهاي مردم را تأمين مي كرد و در سايه ي واردات محو شد. و در پرتو حاكميت هزار فاميل، اقتصاد ايران به زايده نظام سرمايه داري جهاني تبديل گشت ولي انقلاب اسلامي از همان روزهاي اول روح برابري و نفي استثمار را در پيكر نيمه جان اقتصاد كشور دميد و هر چند جنگ تحميلي باعث شد كه مدتي اين برنامه به عقب بيفتد ولي پس از پايان جنگ طي دو برنامه پنج ساله با هماهنگي مردم و دولت سازندگي آغاز گرديد.
حجم سازندگي در اين مدت كوتاه به حدي سريع بوده كه اعجاب جهانيان را برانگيخته است. علاوه بر بازسازي خرابي هاي جنگ تحميلي كه يك نمونه ي كوچك آن از بين رفتن چندين شهر و صدها روستاي كشور را شامل مي شد، طرح هاي بزرگي اجرا شده كه از جمله تنها مي توان از مجتمع فولاد مباركه فولاد اهواز، سد ساوه، سد مارون و سد پانزده خرداد و كارخانجات متعدد سيمان، نيروگاه هاي مختلف برق، راه آهن بافق – بندرعباس و سرخس - مشهد – تجن، پروژه هاي مختلف در امور كشاورزي، صنعتي – پالايشگاهي، نفت و گاز و پتروشيمي و ... نام برد كه هر كدام نياز به توضيح فراوان دارند. راه اندازي اين طرح ها و هم چنين طرح هايي كه تا پايان برنامه دوم توسعه به بهره برداري مي رسد تا حد زيادي چهره مملكت ما را دگرگون مي كند. به ثمر رسيدن اين طرح ها باعث مي گردد كشور ما از اقتصاد تك محصولي نجات يافته، صادرات غير نفتي افزايش يابد و ثروت كشور در مسير عدالت اجتماعي و توزيع عادلانه قرار گيرد.
*دست آوردهاي نظامي انقلاب اسلامي
دفاع قهرمانانه درمقابل حملات رژيم بعث
پس از پيروزي انقلاب اسلامي استكبار جهاني و ايادي داخلي آن براي ساقط نمودن جمهوري اسلامي توطئه فراواني را به اجرا در آوردند كه همه ي اين توطئه ها به شكست انجاميد. از جمله اين توطئه ها مي توان از هجوم گسترده نظامي رژيم بعث عراق نام برد كه با دفاع قهرمانانه نيروهاي مسلح و مردم، نقش بر آب شد و متجاوزان با خفت و خواري بيرون رانده شدند. به رغم برتري فوق العاده نيروهاي مسلح ما اعم از ارتش، سپاه و بسيج از لحاظ فرماندهي، معنويت و روحيه و ... نسبت به دشمن متجاوز، ما نتوانستيم به اهداف كامل خود دست يابيم و دليل آن حمايت مستقيم غرب و شرق و كشورهاي منطقه به خصوص آمريكا از رژيم بعث بود. ولي به هر حال در طول تاريخ كشورمان اين اولين جنگي بود كه بر ما تحميل شد ولي در پايان آن، متجاوز با همه ي پشتوانه اي كه داشت نتوانست به ذره اي از اهدافش دست يابد. ضمن اين كه در پايان جنگ با اعلام دبير كل سازمان ملل مبني بر متجاوز بودن رژيم بعث، پيروزي ايران در سطوح جهاني به ثبوت رسيد. بهترين تحليل در مورد دست آوردهاي جنگ تحميلي، از امام خميني ره است كه فرمودند:
ما انقلابمان را در جنگ به جهان صادر نموده ايم، ما مظلوميت خويش و ستم متجاوزان را در جنگ ثابت نموده ايم. ما در جنگ پرده جهان خواران كنار زديم، ما در جنگ دوستان و دشمنانمان را شناخته ايم. ما در جنگ به اين نتيجه رسيده ايم كه بايد روي پاي خودمان بايستيم. ما در جنگ ابهت دو ابر قدرت شرق و غرب را شكستيم ... تنها در جنگ بود كه صنايع نظامي ما از رشد آن چناني برخوردار شد و از همه مهم تر استمرار روح اسلام انقلابي در پرتو جنگ تحقق يافت.(8)
تشكيل سپاه و بسيج
يكي از افتخارات انقلاب اسلامي تشكيل سپاه و بسيج به فرمان امام خميني ره بود. اين دو نهاد مقدس از بدو تشكيل درگير جنگ هاي ناخواسته و تحميلي از سوي ابر قدرت ها و مزدوران داخلي آن ها در كردستان، خوزستان، سيستان و بلوچستان ... و در نهايت متجاوزين رژيم بعث عراق بودند و توانستند با اهداي خونِ پاك شان درخت انقلاب را آبياري كنند و آن را از گزند ضد انقلاب محفوظ بدارند.
در سايه ي اين فداكاري ها بود كه سپاه و بسيج در قلب امت مسلمان بيش از پيش جاي گرفت و مظهري از اخلاص و تعهد و ايثار شد. به طوري كه امام خميني ره در ديدارهاي مختلف از آن ها اين چنين ياد مي كردند:
- من از سپاه راضي هستم و به هيچ وجه نظرم از شما بر نمي گردد. اگر سپاه نبود كشور هم نبود.
- اي كاش من هم يك پاسدار بودم!
بسيج لشكر مخلص خداست من همواره به خلوص و صفاي بسيجيان غبطه مي خورم و از خدا مي خواهم تا با بسيجيانم محشور گرداند چرا كه در اين دنيا افتخارم اين است كه خود بسيجي ام. ... بسيج ميقات پا برهنگان و معراج انديشه پاك اسلامي است كه تربيت يافتگان آن نام و نشان در گمنامي و بي نشاني گرفته اند.(9)
خود كفايي نظامي
در حال حاضر بيشتر جنگ افزارهايي كه در ارتش و سپاه به كار گرفته مي شود ساخت كارخانجات داخل است. پيشرفت هاي قابل ملاحظه اي كه در توليد انواع موشك ها، توپ ها، خمپاره اندازها، تهيه قطعات يدكي هليكوپترها و هواپيماها و سيستم هاي كنترل راداري توسط ارتش، سپاه و وزارت دفاع صورت گرفته نمونه هاي روشني از خود كفايي نظامي است.
علاوه بر توليد تجهيزات نظامي، كشورمان در حال حاضر از نظر تعمير و نگهداري و مدرنيزه كردن سلاح هاي جنگي و آموزش افراد به مرز استقلال دفاعي رسيده به طوري كه مي توان گفت نيروهاي مسلح ايران در حال حاضر در رديف قوي ترين ارتش هاي دنيا قرار گرفته است.
* دستاوردهاي جهاني انقلاب اسلامي
انقلاب اسلامي ايران علاوه بر دستاوردهاي و آثار ارزشمندي كه براي ملت ايران داشته است، داراي رهآوردهاي بسياري نيز براي همه ي محرومان و مستضعفان بوده است. كه به خاطر محدوديت به تعدادي از آنها به صورت گذرا اشاره مي كنيم.
1. تجديد حيات اسلام در جهان
مقام معظم رهبري يكي ازمهم ترين دست آوردهاي انقلاب اسلامي راتجديدحيات اسلام درجهان خوانده وفرموده اند:
علي رغم گذشت بيش از يك صد و پنجاه سال از برنامه ريزي مدرن و همه جانبه عليه اسلام و امروز در سراسر دنيا يك حركت عظيم اسلامي به وجود آمده است كه به موجب آن اسلام در آفريقا، آسيا و حتي در قلب اروپا حيات جديدي را باز يافته و مسلمانان، به شخصيت و هويت واقعي خود پي برده اند.(10)
ابعاد مختلف اين تجديد حيات را در ظهور جنبش هاي اسلامي از شرقي ترين نقاط آسيا تا آمريكا مي توان مشاهده كرد. اگر صدها هزار نفر در كنار كاخ سفيد شعار «الله اكبر» سر مي دهند و مركز شرك و ظلم جهاني را به لرزه در مي آورند به اعتراف دشمنان انقلاب اسلامي اين خود باوري از تأثيرات انقلاب اسلامي ايران است.
از ميان جنبش هاي اسلامي كه پس از پيروزي انقلاب اسلامي شكل گرفتند مي توان از انتفاضه فلسطين، حزب الله لبنان، جبهه نجات اسلامي الجزاير، نهضت مسلمانان مصر، جبهه هاي اسلامي در سودان، كشمير، بحرين، عراق، تركيه، آذربايجان و ... نام برد كه با شعار الله اكبر عليه استكبار جهاني به پا خواسته اند.
پيام هاي امام خميني ره به مسلمانان به خصوص در موسم حج كه خواستار وحدت مسلمانان در برابر استكبار جهاني بود باعث مي شد كه روح تازه اي در كالبد مسلمانان جهان دميده شود. در يكي از اين پيام ها امام مي فرمايند:
هان! اين مسلمانان جهان و مستضعفان تحت سلطه ستمگران به پا خيزيد و دست اتحاد به هم دهيد و از اسلام و مقرات خود دفاع كنيد و از هياهوي قدرتمندان نهراسيد كه اين قرن، به خواست خداوند قادر قرنِ غلبه ي مستضعفان بر مستكبران و حق بر باطل است.(11)
به دنبال اين پيام هاي وحدت بخش بود كه بازگشت به تفكر ديني به خصوص دين اسلام آغاز شد. به عنوان نمونه چهل درصد از جمعيت پنج ميليوني مسلمانان آمريكا به تازگي به اسلام گرويده اند و اگر اين روند ادامه يابد تا پايان قرن حاضر اسلام به عنوان دومين دين عمده در آمريكا تبديل خواهد شد.(12)
گرايش شديد به دين يكي از دست آوردهاي انقلاب اسلامي در خارج ايران است. پس از انقلاب اسلامي صدها كتاب در مورد نقش مذهب در اجتماع و سياست به بازارهاي جهان آمده و بسياري از دانشگاه هاي جهان به تحقيق درباره ي مذهب پرداخته در حالي كه قبل از آن دين را افيون توده ها مي دانستند.
2. پيش بيني فروپاشي شوروي سابق
پيش بيني فروپاشي شوروي سابق را نيز بايد از دست آوردهاي انقلاب اسلامي شمرد. در حالي كه هيچ يك از تحليل گران سياسي دنيا فروپاشي اين قدرت بزرگ را پيش بيني نمي كردند. امام خميني ره با شناختي كه از قدرت اسلام داشتند اين پيش بيني دقيق را نمودند و در پيامي به رهبر شوروي سابق اعلام كردند كه صداي شكستن استخوان هاي كمونيسم به گوش مي رسد و از اين پس كمونيسم را بايد در موزه هاي تاريخ سياسي جهان بررسي كرد.(13)
صدور فرمان حضرت امام ره درباره ي سلمان رُشدي مُرتد به خاطر توهين به مقدسات اسلام يكي ديگر از دست آوردهاي انقلاب اسلامي ايران است. اين اقدام شجاعانه باعث تحقير شديد دنياي غرب و عزّت و سربلندي براي اسلام شد و رهبري انقلاب ثابت كردند كه هر جا به مقدسات مسلمانان توهين شود با همه توان و علي رغم اصول جاري حاكم بر روابط بين الملل در مقابل آن با تمام توان خواهند ايستاد.
دست آوردهاي ديگري مانند گرايش زنان مسلمان به حجاب، بازگشت به خويشتن در بين مسلمانان، تلاش غرب براي شناخت اسلام و تشيع و ... نيز از جمله دستاوردهاي انقلاب در خارج از كشور است.
پي نوشت ها:
1 . انقلاب و ريشه ها، حبيب الله طاهري، ص 254 – 259.
2. صحيفه ي نور، جلد 5، ص 75.
3 . همان، جلد 1، ص 220.
4 . پيرامون انقلاب اسلامي، شهيد مطهري، ص 159 – 160.
5 . صحيفه ي نور، جلد 17، ص 62 – 63.
6 . جمهوري اسلامي، 13/10/58
7 . رسالت، 13/10/71
. صحيفه ي نور، جلد 21، ص 67.
9 . همان، ص 52
10 . 22/9/1369.
11 . صحيفه ي نور، جلد 15، ص 125.
12 . روزنامه ي سلام، 28/3/1370.
13 . صحيفه ي نور، جلد 21، ص 67
* منبع: انقلاب اسلامي و انقلاب هاي جهاني، ناشر : زمزم هدايت (پژوهشكده تحقيقات اسلامي)، چاپ چهارم : بهار 1385، ص 108 - 118
دستاوردهاي انقلاب اسلامي
دستاوردهاي انقلاب اسلامي
قدرت الله بهرامي، مهدي نظرپور
اشاره :
انقلاب اسلامي پديده اي الهي و مبارك بود كه در اواخر قرن بيستم، جهان را به لرزه در آورد و نور اميد را در دل مسلمانان و مستضعفان عالم روشن كرد. اين انقلاب عظيم دست آوردهاي فراواني در داخل و خارج از كشور داشت به طوري كه سال ها طول مي كشد تا همه ي آثار و نتايج اين پديده الهي آشكار و مورد تحليل قرار گيرد. در مقال گوشه اي از ابعاد وسيع آن را مورد بررسي قرار مي گيرد.
*دستاوردهاي سياسي انقلاب اسلامي
الف- سياست داخلي
1. حاكميت اسلام بر پايه ي ولايت فقيه: هدف اصلي و اساسي اديان الهي، رشد و تكامل بشر بر مبناي توحيد از طريق دعوت به مبارزه با كفر و شرك و الحاد بوده است. قدرت هاي استكباري جهان براي چپاول دست رنج توده هاي محروم نغمه ي «جدايي دين از سياست» را مطرح كردند و با اين توطئه توانستند بر جنبه هاي فكري، فرهنگي، ديني و ملي جوامع اسلامي استيلا يافته، منابع مادي و ذخاير زير زميني آن ها را به غارت ببرند و عجز و يأس را بر جوامع اسلامي حاكم گردانند.
پيروزي انقلاب اسلامي در ايران، بر چنين عقيده و نغمه اي خط بطلان كشيد و نهضت اسلام را تبديل به پديده اي منسجم و جهاني نمود.
امام خميني ره در ادامه ي قيام خود، تنها به مبارزه با حكومت هاي غاصب و ضد اسلامي اكتفا نكرد بلكه به منظور ايجاد حاكميت الهي بر اساس موازين اسلام [در عمل] اصل مقدس «ولايت فقيه» را مطرح و زمام امور جامعه اسلامي را خود در دست گرفت و رهبري سياسي – مذهبي را عينيت بخشيد و توانست چهره مخدوش جهان اسلام را اصلاح كرده، تأثير فوق العاده اي بر جهان اسلام و كشورهاي جهان سوم بگذارد.(1)
2. سرنگوني استبداد 2500 ساله ي شاهنشاهي در ايران: يكي از افتخارات موهوم پادشاهان ايران، نظام كهن شاهنشاهي در ايران بود كه خاندان پهلوي نيز خود را وارث آن قلمداد مي كرد. اين خاندان براي از بين بردن فرهنگ اسلامي در كشور سعي مي كرد با هزينه هاي گزاف از اموال و منابع اين ملت ستمديده فرهنگ اسلامي در كشور سعي مي كرد با هزينه هاي گزاف از اموال و منابع اين ملت ستمديده فرهنگ شاهنشاهي را جاي گزين فرهنگ اسلام بنمايد به اين منظور جشن هاي متعددي از جمله جشن هاي 2500 ساله را آن هم با بدترين شكل فساد و فحشا برگزار كرد. تاريخ هجري را به تاريخ شاهنشاهي تبديل كردند و تعويض نام ها و نيز وضع قوانين غير ديني در صدد محو دين از جامعه ي اسلامي ايران بر آمد، امام خميني ره، پس از سقوط رژيم شاهنشاهي در اولين پيام خود به ملت شريف ايران فرمودند:
من به اين پيروزي كه براي ملت ايران پيدا شده است تبريك مي گويم يك شاهنشاهي ظالم دو هزار و پانصد ساله را شما ملت ايران با مشت و با همتي بزرگ و ايماني راسخ سرنگون كرديد و توجه به پشتيباني هايي كه از او مي شد نكرديد.(2)
3. ارتقاي مشاركت سياسي و آگاهي هاي مردم: برگزاري انتخابات در جوامع انقلابي آن هم در اولين ماه هاي بعد از انقلاب امري دور از انتظار است، چرا كه با وجود توطئه هاي جهاني، ممكن است انتخابات آزاد باعث روي كار آمدن ضد انقلاب يا حداقل به دست گرفتن چند كرسي در مجلس شود. هم چنين عدم برگزاري انتخابات نيز بهانه اي براي كوبيدن اين جوامع از طرف مجامع استعماري مي شود. امام خميني ره با آگاهي هاي فراواني كه به مردم مي دادند و با اعتمادي كه به مردم داشتند، حاكميت بر سرنوشت مردم را به خودشان سپردند كه از جمله آن ها انتخابات نظام جمهوري اسلامي، انتخابات قانون اساسي، انتخاب خبرگان، رياست جمهوري و نمايندگان مجلس را كه در همان سال اول انقلاب برگزار شد مي توان نام برد. اين كار غير مترقبه فقط و فقط به جهت حضور آگاهانه مردم در صحنه هاي متعدد انقلاب بوده است. امام خميني ره با اشاره به اين دستاورد عظيم فرمودند:
نقطه ي روشني كه در اين اواخر عمر براي من اميد بخش است همين آگاهي و بيداري نسل جوان و نهضت روشن فكران است كه با سرعت در حال رشد است.(3)
4. كسب استقلال و آزادي: علت اصلي عقب ماندگي و بدبختي مردم مسلمان جهان در سرسپردگي و وابستگي حكومت هاي آن ها به استكبار مي باشد و راه رهايي از اين بدبختي كسب استقلال مي باشد.
همان طور كه درباره ي هر فرد مسأله استقلال و عدم استقلال مطرح است درباره ي جامعه نيز چنين مسأله اي در سطحي بسيار بالاتر مطرح است. با يك نگاه سطحي به نقشه سياسي جهان مشاهد مي شود كه بعضي از كشورها فرمانده هستند و بعضي فرمانبر. در كشور ما نيز قبل از انقلاب اين وضع حاكم بود. غرب و به خصوص آمريكا با تاراج منابع اقتصادي ما به شكل هاي گوناگون كشور ما را به صورت مستعمره در آورده بود به طوري كه در هيچ موردي ما به خود متكي نبوديم، ولي اين ملت تصميم گرفت با همتي مردانه قيد و بندهاي بندگي را پاره كند و استقلال سياسي، اقتصادي، علمي، فرهنگي و فكري خودش را به دست آورد و خودش براي خودش فكر كند و تصميم بگيرد.(4)
ب – سياست خارجي
1. اصل نه شرقي و نه غربي: از اصول مسلم و خدشه ناپذير حاكم بر سياست خارجي كه در قانون اساسي جمهوري اسلامي به آن تصريح شده اصل «نه شرقي و نه غربي» است. زماني كه جهان به دو بلوك شرق و غرب تقسيم شده بود و شاه نيز به عنوان يكي از مهره هاي اصلي آمريكا در خاورميانه، سياست هاي تجاوزگرانه غرب و به خصوص آمريكا را پياده مي كرد، بقيه كشورهاي مسلمان و جهان سوم نيز چاره اي نمي ديدند جز اين كه تحت سيطره يكي از دو قطب حاكم آن زمان قرار بگيرند. انقلاب اسلامي در چنين موقع حساسي با شعار نه شرقي و نه غربي نظام سلطه در جهان را در هم شكست و در مقابل دشمنان چون كوهي استوار ايستاد و استقلال خود را حفظ كرد امام راحل درباره ي اين سياست مي فرمايند:
ما نه تحت حمايت آمريكا و نه تحت حمايت شوروي و نه تحت حمايت هيچ قدرتي نيستيم ... آن چيزي كه شما مي خواستيد جمهوري اسلامي بود. آن چيزي را كه شما مي خواستيد نه شرقي و نه غربي بود و اين حاصل است اين را حفظش كنيد.(5)
2. تحقير آمريكا: جنايات و ستمگري هاي آمريكا نسبت به مردم ايران چه قبل و چه بعد از انقلاب آن قدر زياد هست كه امام خميني ره از آمريكا به عنوان شيطان بزرگ ياد مي كردند. به همين جهت مبارزه با اين غول استعمارگر همواره يكي از اصول عمده سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران در طول مبارزات ملت قهرمان ايران بوده است.
در طول نيم قرن گذشته هيچ حادثه اي به اندازه ي انقلاب اسلامي نتوانسته به حيثيت بين المللي آمريكا ضربه وارد كند. سقوط رژيم شاهنشاهي – كه به عنوان مدافع و حافظ منافع آمريكا در منطقه عمل مي كرد – اخراج دهها هزار كارشناس و مستشار آمريكايي از ايران، خروج از پيمان سنتو كه براي حفظ منافع آمريكا تشكيل شده بود، اشغال لانه ي جاسوسي و دستگيري ديپلمات هاي جاسوس و دهها نمونه ي ديگر از جمله موارد تحقير آمريكاست. نامشروع اعلام كردن اسراييل و به رسميّت نشناختن مذاكرات صلح خاورميانه و اعلام مبارزه تا سرنگوني اين رژيم غاصب كه از حمايت هاي همه جانبه غرب و به خصوص آمريكا برخوردار است از ديگر محورهاي اصلي سياست خارجي جمهوري اسلامي به شمار مي رود. تا جايي كه حتي ورزش كاران ايراني نيز حاضر به مصاف با ورزشكاران رژيم صهيونيستي در ميدان هاي ورزشي نيستند. مقابله علني و آشكار آمريكا عليه انقلاب اسلامي ايران نتيجه اين ضربات پياپي است كه به حيثيت بين المللي آمريكا وارد شده است.
يكي ديگر از دست آوردهاي سياست خارجي جمهوري اسلامي، چرخش به سوي جهان عدم تعهد و حمايت از نهضت هاي آزادي بخش است.
*دست آوردهاي فرهنگي انقلاب اسلامي
الف - نفي مظاهر فرهنگي غرب و مقابله با تهاجم فرهنگي
استعمار نو شگردهاي خود را براي غارت اموال و منابع كشورهاي جهان سوم بر پايه ي سلطه ي فرهنگي استوار ساخته است. بيگانه ساختن مسلمانان از فرهنگ اصيل اسلامي از بارزترين توطئه هاي استعمارگران در تثبيت سلطه بر كشورهاي اسلامي بوده است.
امام خميني ره با درك عميق از علل عقب ماندگي مسلمانان آن ها را چنين مورد خطاب قرار مي دهد.
چنان غرب در نظر يك قشري از اين ملت جلوه كرده است كه گمان مي كنيم غير از غرب، ديگر هيچ چيز نيست اين وابستگي فكري، عقلي و مغزي غربي منشأ اكثر بدبختي هاي ملت ها و ملت ما نيز هست.(6)
پس از انقلاب اسلامي، احياي فرهنگ اسلامي و ارزش هاي آن مورد توجه قرار گرفت و علاوه بر مراكز آموزشي كشور رسانه هاي گروهي اعم از صدا و سيما، روزنامه ها، مجلات و حتي سينما، تئاتر و ساير وسايل هنري فرهنگي در جهت رشد فرهنگ جامعه اسلامي به كار گرفته شدند.
يكي از مظاهر بارز مقابله با تهاجم فرهنگي غرب، تلاش در جهت تحقق عدالت اجتماعي در ايران بود. شركت هاي چند مليتي با غارت منابع داخلي ما «اعم از نيروي كار، مواد اوليه ارزان و ...» فقر و تنگ دستي را بر سراسر كشور ما گسترده بودند. در داخل كشور نيز مرفهين بي درد و وابسته به نظام طاغوت، سرمايه هاي كشور را در دست داشتند. در اين كشور حاكميت سرمايه وسرمايه داري برقرار بود. دست آورد انقلاب در اين زمينه دگرگون ساختن ملاك هاي برتري اجتماعي از بعد اقتصادي به تقوا بود. حضرت امام خميني ره بارها با ذكر رنج هاي بي شماري كه بر اقشار محروم اجتماع رفته اصرار داشتند كه بزرگ ترين افتخار در نظام اسلامي خدمت به محرومين است.
يكي ديگر از دست آوردهاي فرهنگي انقلاب، مشخص شدن جايگاه واقعي زن مسلمان در خانه و اجتماع بود. براساس خود باختگي فرهنگي ورواج ارزش هاي غربي درعصر پهلوي، هوّيت اسلامي زن مسلمان ايراني مورد تهديد واقع شده بود.
در جامعه به تدريج فرهنگ برهنگي و بي عفتي رواج مي يافت و از فعاليت هاي اجتماعي و مفيد زنان كاسته مي شد.
پس از انقلاب اسلامي جايگاه زن در جامعه اسلامي تعيين شد و همان گونه كه زنان در جريان انقلاب فعاليت داشتند پس از انقلاب به جايگاه واقعي كه مسؤوليت در برابر مصالح اجتماعي و سياسي جامعه و حضور فعال در صحنه هاي مختلف بود دست يافتند.(7)
ب – عمومي شدن آموزش و ارتقاي سطح علمي جامعه
پيش از پيروزي انقلاب اسلامي ايران به رغم هياهوهاي زيادي كه در تبليغ رشد فرهنگي كشور و مبارزه با بي سوادي مي شد درصد بسياري از مردم ايران حتي در شهرها بي سواد بودند. در نظام جمهوري اسلامي به خصوص پس از پايان جنگ نهضت مدرسه سازي و افزودن فضاي آموزشي به وسيله دولت رُشد شتابنده اي يافت به طوري كه هر ساله بيش از صد هزار متر مربع به فضاي آموزشي كشور اضافه مي گردد. نهضت سواد آموزي در با سواد كردن ميليون ها نفر كه از نعمت خواندن و نوشتن محروم بودند موفقيت چشمگيري داشته است. تعداد دانشجويان كه قبل از انقلاب 160 هزار نفر بودند. اكنون به بالاي يك ميليون نفر رسيده است كه اين آمار، نشان از رشد فرهنگي مردم و آموزش نيروهاي متخصص و مورد نياز كشور دارد.
در راستاي همين رشد فرهنگي، قدرت ابتكار و خلاقيت اقشار ملت به ثمر نشسته به طوري كه جهان هر ساله شاهد پيروزي هاي نخبگان ايراني در رشته هاي مختلف در سطوح جهاني است.
*دستاوردهاي اقتصادي انقلاب اسلامي
بازسازي اقتصاد تك محصولي
اقتصاد ايران در رژيم پهلوي نمونه ي كامل اضمحلال اقتصاد ملي كشورهاي جهان سوم در نظام سرمايه داري بين الملل بود كشوري كه در اواخر عمر رژيم پهلوي با فروش بي دريغ نفت، تلاش داشت به معيارهاي رشد و توسعه غربي دست يابد. در همين راستا، كشاورزي ايران كه در گذشته نه چندان دور نيازهاي مردم را تأمين مي كرد و در سايه ي واردات محو شد. و در پرتو حاكميت هزار فاميل، اقتصاد ايران به زايده نظام سرمايه داري جهاني تبديل گشت ولي انقلاب اسلامي از همان روزهاي اول روح برابري و نفي استثمار را در پيكر نيمه جان اقتصاد كشور دميد و هر چند جنگ تحميلي باعث شد كه مدتي اين برنامه به عقب بيفتد ولي پس از پايان جنگ طي دو برنامه پنج ساله با هماهنگي مردم و دولت سازندگي آغاز گرديد.
حجم سازندگي در اين مدت كوتاه به حدي سريع بوده كه اعجاب جهانيان را برانگيخته است. علاوه بر بازسازي خرابي هاي جنگ تحميلي كه يك نمونه ي كوچك آن از بين رفتن چندين شهر و صدها روستاي كشور را شامل مي شد، طرح هاي بزرگي اجرا شده كه از جمله تنها مي توان از مجتمع فولاد مباركه فولاد اهواز، سد ساوه، سد مارون و سد پانزده خرداد و كارخانجات متعدد سيمان، نيروگاه هاي مختلف برق، راه آهن بافق – بندرعباس و سرخس - مشهد – تجن، پروژه هاي مختلف در امور كشاورزي، صنعتي – پالايشگاهي، نفت و گاز و پتروشيمي و ... نام برد كه هر كدام نياز به توضيح فراوان دارند. راه اندازي اين طرح ها و هم چنين طرح هايي كه تا پايان برنامه دوم توسعه به بهره برداري مي رسد تا حد زيادي چهره مملكت ما را دگرگون مي كند. به ثمر رسيدن اين طرح ها باعث مي گردد كشور ما از اقتصاد تك محصولي نجات يافته، صادرات غير نفتي افزايش يابد و ثروت كشور در مسير عدالت اجتماعي و توزيع عادلانه قرار گيرد.
*دست آوردهاي نظامي انقلاب اسلامي
دفاع قهرمانانه درمقابل حملات رژيم بعث
پس از پيروزي انقلاب اسلامي استكبار جهاني و ايادي داخلي آن براي ساقط نمودن جمهوري اسلامي توطئه فراواني را به اجرا در آوردند كه همه ي اين توطئه ها به شكست انجاميد. از جمله اين توطئه ها مي توان از هجوم گسترده نظامي رژيم بعث عراق نام برد كه با دفاع قهرمانانه نيروهاي مسلح و مردم، نقش بر آب شد و متجاوزان با خفت و خواري بيرون رانده شدند. به رغم برتري فوق العاده نيروهاي مسلح ما اعم از ارتش، سپاه و بسيج از لحاظ فرماندهي، معنويت و روحيه و ... نسبت به دشمن متجاوز، ما نتوانستيم به اهداف كامل خود دست يابيم و دليل آن حمايت مستقيم غرب و شرق و كشورهاي منطقه به خصوص آمريكا از رژيم بعث بود. ولي به هر حال در طول تاريخ كشورمان اين اولين جنگي بود كه بر ما تحميل شد ولي در پايان آن، متجاوز با همه ي پشتوانه اي كه داشت نتوانست به ذره اي از اهدافش دست يابد. ضمن اين كه در پايان جنگ با اعلام دبير كل سازمان ملل مبني بر متجاوز بودن رژيم بعث، پيروزي ايران در سطوح جهاني به ثبوت رسيد. بهترين تحليل در مورد دست آوردهاي جنگ تحميلي، از امام خميني ره است كه فرمودند:
ما انقلابمان را در جنگ به جهان صادر نموده ايم، ما مظلوميت خويش و ستم متجاوزان را در جنگ ثابت نموده ايم. ما در جنگ پرده جهان خواران كنار زديم، ما در جنگ دوستان و دشمنانمان را شناخته ايم. ما در جنگ به اين نتيجه رسيده ايم كه بايد روي پاي خودمان بايستيم. ما در جنگ ابهت دو ابر قدرت شرق و غرب را شكستيم ... تنها در جنگ بود كه صنايع نظامي ما از رشد آن چناني برخوردار شد و از همه مهم تر استمرار روح اسلام انقلابي در پرتو جنگ تحقق يافت.(8)
تشكيل سپاه و بسيج
يكي از افتخارات انقلاب اسلامي تشكيل سپاه و بسيج به فرمان امام خميني ره بود. اين دو نهاد مقدس از بدو تشكيل درگير جنگ هاي ناخواسته و تحميلي از سوي ابر قدرت ها و مزدوران داخلي آن ها در كردستان، خوزستان، سيستان و بلوچستان ... و در نهايت متجاوزين رژيم بعث عراق بودند و توانستند با اهداي خونِ پاك شان درخت انقلاب را آبياري كنند و آن را از گزند ضد انقلاب محفوظ بدارند.
در سايه ي اين فداكاري ها بود كه سپاه و بسيج در قلب امت مسلمان بيش از پيش جاي گرفت و مظهري از اخلاص و تعهد و ايثار شد. به طوري كه امام خميني ره در ديدارهاي مختلف از آن ها اين چنين ياد مي كردند:
- من از سپاه راضي هستم و به هيچ وجه نظرم از شما بر نمي گردد. اگر سپاه نبود كشور هم نبود.
- اي كاش من هم يك پاسدار بودم!
بسيج لشكر مخلص خداست من همواره به خلوص و صفاي بسيجيان غبطه مي خورم و از خدا مي خواهم تا با بسيجيانم محشور گرداند چرا كه در اين دنيا افتخارم اين است كه خود بسيجي ام. ... بسيج ميقات پا برهنگان و معراج انديشه پاك اسلامي است كه تربيت يافتگان آن نام و نشان در گمنامي و بي نشاني گرفته اند.(9)
خود كفايي نظامي
در حال حاضر بيشتر جنگ افزارهايي كه در ارتش و سپاه به كار گرفته مي شود ساخت كارخانجات داخل است. پيشرفت هاي قابل ملاحظه اي كه در توليد انواع موشك ها، توپ ها، خمپاره اندازها، تهيه قطعات يدكي هليكوپترها و هواپيماها و سيستم هاي كنترل راداري توسط ارتش، سپاه و وزارت دفاع صورت گرفته نمونه هاي روشني از خود كفايي نظامي است.
علاوه بر توليد تجهيزات نظامي، كشورمان در حال حاضر از نظر تعمير و نگهداري و مدرنيزه كردن سلاح هاي جنگي و آموزش افراد به مرز استقلال دفاعي رسيده به طوري كه مي توان گفت نيروهاي مسلح ايران در حال حاضر در رديف قوي ترين ارتش هاي دنيا قرار گرفته است.
* دستاوردهاي جهاني انقلاب اسلامي
انقلاب اسلامي ايران علاوه بر دستاوردهاي و آثار ارزشمندي كه براي ملت ايران داشته است، داراي رهآوردهاي بسياري نيز براي همه ي محرومان و مستضعفان بوده است. كه به خاطر محدوديت به تعدادي از آنها به صورت گذرا اشاره مي كنيم.
1. تجديد حيات اسلام در جهان
مقام معظم رهبري يكي ازمهم ترين دست آوردهاي انقلاب اسلامي راتجديدحيات اسلام درجهان خوانده وفرموده اند:
علي رغم گذشت بيش از يك صد و پنجاه سال از برنامه ريزي مدرن و همه جانبه عليه اسلام و امروز در سراسر دنيا يك حركت عظيم اسلامي به وجود آمده است كه به موجب آن اسلام در آفريقا، آسيا و حتي در قلب اروپا حيات جديدي را باز يافته و مسلمانان، به شخصيت و هويت واقعي خود پي برده اند.(10)
ابعاد مختلف اين تجديد حيات را در ظهور جنبش هاي اسلامي از شرقي ترين نقاط آسيا تا آمريكا مي توان مشاهده كرد. اگر صدها هزار نفر در كنار كاخ سفيد شعار «الله اكبر» سر مي دهند و مركز شرك و ظلم جهاني را به لرزه در مي آورند به اعتراف دشمنان انقلاب اسلامي اين خود باوري از تأثيرات انقلاب اسلامي ايران است.
از ميان جنبش هاي اسلامي كه پس از پيروزي انقلاب اسلامي شكل گرفتند مي توان از انتفاضه فلسطين، حزب الله لبنان، جبهه نجات اسلامي الجزاير، نهضت مسلمانان مصر، جبهه هاي اسلامي در سودان، كشمير، بحرين، عراق، تركيه، آذربايجان و ... نام برد كه با شعار الله اكبر عليه استكبار جهاني به پا خواسته اند.
پيام هاي امام خميني ره به مسلمانان به خصوص در موسم حج كه خواستار وحدت مسلمانان در برابر استكبار جهاني بود باعث مي شد كه روح تازه اي در كالبد مسلمانان جهان دميده شود. در يكي از اين پيام ها امام مي فرمايند:
هان! اين مسلمانان جهان و مستضعفان تحت سلطه ستمگران به پا خيزيد و دست اتحاد به هم دهيد و از اسلام و مقرات خود دفاع كنيد و از هياهوي قدرتمندان نهراسيد كه اين قرن، به خواست خداوند قادر قرنِ غلبه ي مستضعفان بر مستكبران و حق بر باطل است.(11)
به دنبال اين پيام هاي وحدت بخش بود كه بازگشت به تفكر ديني به خصوص دين اسلام آغاز شد. به عنوان نمونه چهل درصد از جمعيت پنج ميليوني مسلمانان آمريكا به تازگي به اسلام گرويده اند و اگر اين روند ادامه يابد تا پايان قرن حاضر اسلام به عنوان دومين دين عمده در آمريكا تبديل خواهد شد.(12)
گرايش شديد به دين يكي از دست آوردهاي انقلاب اسلامي در خارج ايران است. پس از انقلاب اسلامي صدها كتاب در مورد نقش مذهب در اجتماع و سياست به بازارهاي جهان آمده و بسياري از دانشگاه هاي جهان به تحقيق درباره ي مذهب پرداخته در حالي كه قبل از آن دين را افيون توده ها مي دانستند.
2. پيش بيني فروپاشي شوروي سابق
پيش بيني فروپاشي شوروي سابق را نيز بايد از دست آوردهاي انقلاب اسلامي شمرد. در حالي كه هيچ يك از تحليل گران سياسي دنيا فروپاشي اين قدرت بزرگ را پيش بيني نمي كردند. امام خميني ره با شناختي كه از قدرت اسلام داشتند اين پيش بيني دقيق را نمودند و در پيامي به رهبر شوروي سابق اعلام كردند كه صداي شكستن استخوان هاي كمونيسم به گوش مي رسد و از اين پس كمونيسم را بايد در موزه هاي تاريخ سياسي جهان بررسي كرد.(13)
صدور فرمان حضرت امام ره درباره ي سلمان رُشدي مُرتد به خاطر توهين به مقدسات اسلام يكي ديگر از دست آوردهاي انقلاب اسلامي ايران است. اين اقدام شجاعانه باعث تحقير شديد دنياي غرب و عزّت و سربلندي براي اسلام شد و رهبري انقلاب ثابت كردند كه هر جا به مقدسات مسلمانان توهين شود با همه توان و علي رغم اصول جاري حاكم بر روابط بين الملل در مقابل آن با تمام توان خواهند ايستاد.
دست آوردهاي ديگري مانند گرايش زنان مسلمان به حجاب، بازگشت به خويشتن در بين مسلمانان، تلاش غرب براي شناخت اسلام و تشيع و ... نيز از جمله دستاوردهاي انقلاب در خارج از كشور است.
پي نوشت ها:
1 . انقلاب و ريشه ها، حبيب الله طاهري، ص 254 – 259.
2. صحيفه ي نور، جلد 5، ص 75.
3 . همان، جلد 1، ص 220.
4 . پيرامون انقلاب اسلامي، شهيد مطهري، ص 159 – 160.
5 . صحيفه ي نور، جلد 17، ص 62 – 63.
6 . جمهوري اسلامي، 13/10/58
7 . رسالت، 13/10/71
. صحيفه ي نور، جلد 21، ص 67.
9 . همان، ص 52
10 . 22/9/1369.
11 . صحيفه ي نور، جلد 15، ص 125.
12 . روزنامه ي سلام، 28/3/1370.
13 . صحيفه ي نور، جلد 21، ص 67
* منبع: انقلاب اسلامي و انقلاب هاي جهاني، ناشر : زمزم هدايت (پژوهشكده تحقيقات اسلامي)، چاپ چهارم : بهار 1385، ص 108 - 118
آرمانها و دستاوردهاي انقلاب اسلامي(2)
راضيه رحيمي
نهضت اسلامي ايران در دهه پنجاه با هدايت امامخميني(ره) به عنوان يك رهبر ديني مطلع از ظرفيتها و قابليتهاي تشكلهاي سياسي و مذهبي آن دوره كه مردم گردانندگان اصلي آن بودند، سرانجام در 22 بهمن ماه سال 57 پيروز شد.
انقلاب اسلامي ايران پديدهاي بينظير در ميان حركتها و انقلابهاي بزرگ دنيا به شمار ميآيد، عظمت اين حركت انقلابي و شكوه حضور يكپارچه مردم براي پيريزي يك نظام الهي، پيشبيني تمام سردمداران و قدرتهاي جهاني و منطقهاي را بر هم زد و آنان را مجبور به كرنش در مقابل انقلاب اسلامي ايران كرد.
اين حركت بزرگ انقلابي و سياسي همانند ساير انقلابهايي كه در طول تاريخ به وقوع پيوسته با نيت و هدف برهم زدن وضع موجود و نيل به وضع مطلوب به وقوع پيوست. انقلابيون مسلمان ايران با ترسيم فردايي بهتر تمام شرايط سخت و ناملايمات اين نهضت را تحمل كردند و رهآوردهايي كه اين انقلاب براي ساير حركتهاي اسلامي معاصر و مردم ايران به دنبال داشت، ثمره و ميوه به بارنشسته آن بود.
*آرمانهاي انقلاب اسلامي ايران
منظور از آرمانها و اهداف انقلاب شكوهمند اسلامي كه در روند حركت اين نهضت اسلامي به صورت كلي و غيرشفاف كه البته پس از پيروزي انقلاب در كشاكش حوادث و رويدادها و نيز در متن قانون اساسي مصوب سال 1358 بهطور شفاف بيان شدند مطرح ميشد، همان اهداف سلبي و ايجابي انقلابند كه مردم به منظور دستيابي به آنها عليه رژيم پهلوي شوريدند و تا سرنگوني آن از پاي ننشستند. دستاوردهاي انقلاب نيز آرمانهايي هستند كه به دنبال پيروزي اين نهضت تحقق يافتند.
مهمترين آرمانهاي اين حركت اسلامي را ميتوان از خلال شعارهاي مردم در دوران پيروزي انقلاب و پيامهاي رهبر سياسي و فكري ايران، امامخميني(ره) بازشناخت. آرمانهايي كه در حوزههاي مختلف سياسي، اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي قابل لمس و مشاهده است.
پيروزي انقلاب اسلامي در ايران كه شالوده حركت خود را بر مكتب اسلام و مبناي خويش را حركت تحولآفرين حسينبنعلي(ع) قرار داده بود، با وجود رهبري آگاه ، فقيه ، مجاهد و حضور پرشور مردمي با اراده عزمي راسخ، در شرايطي رخ داد كه نظريهپردازان انقلاب، نقش دين و مكتب را در وقوع انقلابها - در آن دوره - منكر شده و يا به حداقل رسانده بودند بنابراين- پيروزي انقلاب – را ميتوان شگرفترين دستاورد انقلاب اسلامي ايران برشمرد.
چون انقلاب اسلامي ايران در برههاي از تاريخ روي داد كه تمامي صاحبنظران سياسي و نظريهپردازان دنيا، نه تنها وقوع آن را پيشبيني نميكردند بلكه احتمال آن را هم امري كاملا ناممكن ميدانستند لذا پيروزي انقلاب اسلامي تمامي قالبهاي فكري نظريهپردازان را در مورد انقلابها، فرو شكست و اين دستاوردي بود كه تنها انقلاب اسلامي ايران آن را به خود اختصاص داد.
*دستاوردهاي سياسي
بزرگترين دستاورد و آرمان سياسي انقلاب اسلامي ايران تجديد حيات اسلام در جهان بود كه با براندازي نظام سلطنتي و ايجاد حكومتي ديني و مستقل در ايران، مقدمات شكلگيري اين هدف مهم سياسي فراهم آمد انقلاب اسلامي ايران اعتماد به نفس را كه روزگاري نه چندان دور پشتوانه تمدن بزرگ اسلامي بود و در دوره پهلوي در ميان مردم مسلمان ايران مخصوصا قشر تحصيلكرده به فراموشي سپرده شده بود را احياء و بارور كرد.انتخاب راهكردي تحت عنوان «اسلام» به عنوان مهمترين وكاملترين شيوه مبارزه در بين ساير جنبشهاي اسلامي، از جمله رهاوردهاي انقلاب اسلامي ايران و آثار تجديد حيات اسلام بود.
روي آوردن به مبارزه اسلامي تنها نتيجه تجديد حيات اسلام نبود، بلكه انقلاب اسلامي ايران برداشتي نوين و تازه از اسلام را پيش روي انسانهاي آزاده جهان قرار داده بود و اسلام انقلابي را به قالبي جديدتر مطرح نمود. براساس معناي جديد، مبارزه و ستيزهجويي انقلابي تنها روي آوردن به اسلحه و سلاحهاي جنگي خانمان برانداز نبود، بلكه انقلاب اسلامي مسلمانان جهان را بر آن داشت كه با جنبشهاي اسلامي و يكپارچه، حكومت ا... را در كرهزمين به حركت درآوردند.
اين هدف بنيادي و اساسي انقلاب اسلامي ايران بيشتر سردمداران ساير كشورهاي مسلمان را برآن داشت تا با تلاش در جهت بهبود بخشيدن به وضع اقتصادي مردم كشور خود و همچنين تظاهر به اسلام از قيامهاي مردمي در مملكت خود كه متاثر از انقلاب اسلامي ايران است، جلوگيري به عمل آورند.
اداره امور كشور با توجه به راي و نظر عمومي مردم و در بياني ديگر، اداره كشور با توجه به نظر شورا، مبارزه با هرگونه سلطهگري و سلطهپذيري، ايجاد امنيت داخلي، محو هرگونه استبداد و خودكامگي و طرد كامل استعمار، تقويت همهجانبه بنيه دفاعي كشور براي حفظ استقلال و تماميت ارضي نظام جمهوري اسلامي، ايجاد روابط با ساير دولتها تنها از جنبه مصالحهآميز، حمايت از مبارزه حقطلبانه مستضعفان در برابر مستكبران در هر گوشه از جهان با اجتناب كامل از هرگونه نفوذ و دخالت در امور داخلي كشورها و... از ديگر دستاوردهاي سياسي انقلاب اسلامي است.
*دستاوردهاي اجتماعي
ايجاد روحيه خود باروري و خوداتكايي به صورتي بارز و شكوهمند در بين آحاد جامعه، مهمترين دستاورد اجتماعي انقلاب اسلامي ايران در سطح داخلي جامعه است. اوج اين خودباوري و شكوفايي شخصيتي را در سالهاي جنگ تحميلي شاهد بوديم.
مردم، با ايمان و اعتقاد در رويارويي با رژيم تا دندان مسلح صدام پيروز شدند و با رژيمي كه توسط آمريكا و همه حكومتهاي مخالف با انقلاب اسلامي حمايت ميشد. ايثار، فداكاري، صداقت، اخلاص مردم و نهادهاي مردمي در دوران پس از پيروزي انقلاب اسلامي همواره زبانزد جهانيان بوده و هست.
تشكلهاي مردمي و نهادهاي غيردولتي روز به روز جان و قدرت تازهاي به خود گرفته و نقش تصميمسازي براي جريانهاي حاكميتي پيدا كردند اين نوع پويايي كه در جوهره اجتماعي پديد آمده، صرفا ميتوانست آرمانهايي باشد كه در اذهان جامعه قبل از پيروزي انقلاب اسلامي وجود داشت.
تامين حقوق همهجانبه افراد و ايجاد امنيت قضايي عادلانه براي عموم و تساوي همه در برابر قانون، توسعه و تحكيم برادري اسلامي و تعاون عمومي بين مردم، تدوين قوانين و مقررات مدني، جزايي، مالي، اقتصادي، اداري، فرهنگي، نظامي و سياسي براساس موازين اسلامي از ديگر ره آوردهاي اجتماعي انقلاب اسلامي ايران است.
*دستاوردهاي اقتصادي
به دنبال پيروزي انقلاب اسلامي ايران، دولت انقلابي در منطقهاي ظهور يافت كه زيرسلطه كامل غرب و آمريكا بود ، اين نهضت اسلامي علاوه بر ترويج افكار ضد امپرياليستي در منطقه، جرقههايي را در ذهن مخالفان سرسخت قدرتهاي سلطهگر ايجاد كرد كه بازتابي شگرف و طولاني از خود برجاي گذاشته است. در اين بين اگرچه دستاوردهاي سياسي و فرهنگي انقلاب اسلامي بارزتر جلوهگري ميكند اما از نظر اقتصادي، بيشترين لطمه و آسيب را بر پيكره قدرتهاي استعماري غرب و آمريكا وارد كرد.
مهمترين دستاورد انقلاب اسلامي ايران در زمينه اقتصادي، در مضيقه قرار دادن كشورهاي صنعتي در زمينه انرژي و صادرات نفت بود. تا قبل از پيروزي انقلاب اسلامي، كشورهاي صنعتي كه وابستگي جداييناپذيري به انرژي در جهت رشد اقتصادي خود داشتند، در كشورهاي خاورميانه كه منبع سرشاري از نفت و منابع زيرزميني بودند، رخنه كرده و با زير سلطه قرار دادن آنها از اين منابع غني انرژي به نفع اقتصاد خود استفاده ميكردند.
بزرگترين خيانت رژيم پهلوي به كشور كه تحت عنوان سياست درآمدزا مطرح شده بود، ميزان توليد نفت بود. روزانه شش ميليون بشكه نفت از سرمايه ملي ايران استخراج و به بازارهاي كشورهاي سلطهگر روانه ميشد اما شكلگيري حركت انقلابي مردم ايران در اوج مبارزه خود توانست، تاثيري بزرگ بر بازارهاي نفتي بگذارد. با پيروزي انقلاب اسلامي ايران، دولت انقلابي، سياستهاي گذشته درباره نفت را بازنگري كرد. در سياستهاي جديد بر كاهش توليد نفت از يكسو و افزايش قيمت آن از سوي ديگر تاكيد ميشد. لغو قراردادها كه عمدتا با قانون ملي شدن نفت در تعارض بود سياست ديگر دولت انقلابي بود. در پي اين سياست و با توجه به افزايش تقاضاهاي بينالمللي براي نفت، ايران با خريداران نفت به صورت گزينشي برخورد ميكرد و در مواردي نيز صادرات خود را قطع و در عمل قانون ملي شدن صنعت نفت را احياء كرد.
اقدامات و عملكرد دولت اسلامي ايران در زمينه توليد و صادرات نفت شوكي بر كشورهاي صنعتي مخصوصا آمريكا وارد آورد. در مقابل ،اين كشورها هم به مقابله با انقلاب اسلامي و سياستهاي اتخاذ شده از سوي آن برآمدند. ايجاد نيروهاي واكنش سريع، تاسيس شوراي همكاري خليجفارس و... از جمله عكسالعملهاي غرب در مقابل ايران بود و در نهايت نيز با فراهم ساختن مقدمات جنگ عراق ضد ايران، برنامههاي خود را كامل كردند كه البته نتيجه جنگ تحميلي و رشادتهاي جوانان و مردم ايرن در هشت سال دفاع مقدس، سياستهاي استعمارگران را با ناكامي مواجه و دست آنان را براي هميشه از ثروتهاي ملي ايران كوتاه كرد.
از ديگر دستاوردهاي اقتصادي انقلاب اسلامي ايران ميتوان به حفظ ذخاير زيرزميني، تلاش در راه پيشرفت صنعتي و تكنولوژي كشور از طريق برنامهريزي اقتصادي، استفاده از علوم و فنون، تربيت افراد ماهر، استقلال اقتصادي و خودكفايي در زمينه علوم و فنون، صنعت و كشاورزي، منع اسراف و تبذير، تاكيد بر افزايش توليدات كشاورزي، دامي و صنعتي، جلوگيري از سلطه اقتصادي بيگانگان بر اقتصاد كشور، ايجاد عدالت اقتصادي ، كم كردن فاصله طبقاتي و...اشاره كرد.
*دستاوردهاي فرهنگي و ديني
فرهنگ كه از آن به معناي «بينش و منش هويتدهنده انسان در حوزه زندگي اجتماعي» تعبير شده است دامنهاي وسيع و گسترده دارد. فرهنگ ملت ايران عليرغم غنا و ريشهدار بودن آن در نيم قرن پيش از پيروزي انقلاب اسلامي در نتيجه وابستگي دولت به بيگانگان و غربزدگي و خودباختگي دولتمردان آسيبهايي جدي ديد. وضعيتي كه اگر خيزش انقلابي و نهضت اسلامي به آن پايان نميداد، فرهنگ ايراني را با خطر اضمحلال و بيهويتي مواجه مي كرد.
ملت ايران در آغاز قيام خود در سال 57، طبيعيترين بستر تحولات انقلابي را براي خود برگزيد و آن تبعيت از نهضت عاشورايي امام حسين(ع) بود. پيروزي انقلاب اسلامي ايران به رهبري يك زعيم ديني و در مقابل سرنوشتي كه حكومت اسلامستيز پهلوي به آن دچار شد نشان از تاثير مذهب و مولفههاي ديني در فرآيند پيروزي نهضت اسلامي ايران در دهه 50 دارد.
انقلاب اسلامي ايران كه با اتكا بر آموزههاي شيعي و اعتقاد به ظهور منجي موعود(عج) توانست به پيروزي برسد، بهالطبع برپايي حكومتي بر محور عدل و عدالت را كه موجب پويايي تفكر شيعي است ، در سرلوحه برنامههاي خود در اداره كشور قرار داده بود. مهمترين دستاوردهاي فرهنگي انقلاب اسلامي را ميتوان در موارد زير بيان كرد:
مبارزه با مظاهر فساد و تباهي، توسعه و تحكيم برادري اسلامي و تعاون عمومي بين مردم، رفع تبعيضات ناروا و ايجاد امكانات عادلانه براي عموم در زمينههاي مادي و معنوي و... اما در اين ميان به وجود آمدن محيطي مناسب جهت رشد و تعالي كمالات اخلاقي و انساني را ميتوان مهمترين دستاورد فرهنگي انقلاب اسلامي برشمرد كه از طريق تغيير ارزشها در ابعاد مختلف زندگي افراد به وجود آمد. از جمله تبديل برخي از ارزشهاي قبل از انقلاب به ضدارزش و تعديل برخي از آنها و افزوده شدن ارزشهاي جديد در نظر مردم؛ البته زيباترين ره آورد انقلاب اسلامي هم همين موج فرهنگي بوده كه ريشه در اعماق باورها و ارزشهاي اين مردم داشته و شعار و آرمان اصلي آن هم بازگشت به خويشتن است كه جنبه عيني اين خودباروري را مي توان در:
- حضور مردمي پرشور با عزمي راسخ در جريان پيروزي انقلاب اسلامي
- هشت سال دفاع مقدس و تحمل سختترين شرايط تحريم اقتصادي ايران
- بازسازي كشور بعد از دوران دفاع مقدس
- پيشرفتهاي علمي و كسب مدارج عالي در زمينههاي مختلف علمي، آموزشي، فرهنگي و... مشاهده نمود.
*منبع : مجله خانواده سبز، دوشنبه 22 بهمن 1386